Asgari Ücret Hesaplama Aracı
Asgari Ücret Nedir?
Asgari, kelime anlamı olarak en düşük, olabilecek en az anlamına gelir. Asgari ücret de bir çalışana yasal olarak ödenebilecek minimum tutarı ifade eder. bir işveren çalışanına asgari ücretin altında maaş verirse bu ceza gerektiren yasadışı bir durumdur.
Bir çalışanın asgari olarak geçimini sağlayacak şekilde devlet tarafından belirlenen en düşük brüt maaşı ifade eden asgari ücret, Asgari Ücret Komisyonu tarafından belirlenir. Genelde yıl başı için belirlenen asgari ücret, bazı durumlarda yılda iki kere de belirlenebilir.
Brüt ve Net Asgari Ücret Arasındaki Fark
Asgari ücret aynıyken brüt ve net asgari ücret farklıdır. Brüt asgari ücret, devletin net olarak açıkladığı asgari ücret tutarıdır. Vergiler, sigorta primleri ve vergi kesintileri bu ücret üzerinden yapılır.
Net asgari ücret ise bu kesintilerden sonra ele geçen tutardır. Yani net asgari ücret, brüt asgari ücretten daha düşüktür. Brüt ücret, kesintisiz toplam ücretken aslında işverenin cebinden çıkan tüm tutardır. Net ücret ise çalışanın eline geçen tutardır.
Asgari Ücret Hesaplamasında Yapılan Kesintiler
Asgari ücret hesaplamasında yapılan kesintiler, brüt maaştan kesilerek ele geçen net maaşı ifade eder. Asgari ücret hesaplamasında yapılan kesintiler şunlardır:
SGK primi
Gelir vergisi
Damga vergisi
İşsizlik sigortası
Net maaştan bunların düşmesi durumunda elde kalan tutar ise net asgari ücrettir.
SGK İşçi Primi
SGK yani Sosyal Güvenlik Kurumu işçi primi, her çalışan için maaştan kesilen zorunlu kesintidir. Çalışanın emekliliği, sağlığı ve iş kazası gibi sosyal güvenlik durumlarını sağlamak için ödenen ve brüt maaştan kesilerek işverenin cebinden çıkan ve SGK’ya aktarılan tutardır.
SGK işçi primi 2025 yılı için %14 oranında belirlenmiştir. Özellikle emekli maaşı ödenmesinde dikkate alınan önemli bir prim ödemesidir.
İşsizlik Sigortası Primi
Hem çalışanın hem de işverenin işsizlik durumunda hak kazanması için zorunlu olarak ödenen bir primdir. İşçi, işsiz kaldığında ödenek alabilmesi için bu primin ödenmesi sağlanır. Bu da brüt maaştan kesilerek ödenir. İşçi %1 öderken, işveren %2 oranında ödeme yapar. Bu kesintiler ortak fona aktarılarak maaş ödemesi buradan yapılır.
Gelir Vergisi ve Vergi İstisnaları
Brüt ücretten yapılan kesintilerden biri olan gelir vergisi, devlete ödenen yüzdelik vergi kesintisidir. Ülkemizde uygulanan artan oranlı gelir vergisi ile brüt maaştan kesilerek devlete ödenmesi ile elde edilir.
Gelir vergisinden yapılan vergi istisnaları ise asgari geçim indirimi ile daha düşük olabilir. Çocuk sayısı ve medeni durum bunu belli eden bir faktördür. Yalnızca asgari ücret ödemesi alanlarda asgari ücret istisnası uygulanır.
Damga Vergisi
Damga vergisi, maaştan alınan tek seferlik bir vergidir. Maaş bordrosu, resmi belgeler, sözleşmeler üzerinden sabit oranla alınır. İşveren, çalışan adına brüt maaştan kesinti yaparak devlete ödeme yapar. 2025 yılı için belirlenen oran %0,00759 oranında kesinti olur.
Asgari Ücret Hesaplama Örnekleri
2025 yılı verilerine göre asgari ücret hesaplaması örneği şu şekilde verilebilir:
Brüt maaş: 20.000
SGK Primi: %14
Damga vergisi: %0,759
Gelir vergisi: muaf
İşsizlik sigortası: %1
SGK primi = 20.000 x 0,14 = 2.800 TL
İşsizlik primi = 20.000 x 0,01=200
Damga vergisi = 20.000 x 0,00759=152
Net maaş = 20.000 – (2.800 + 200 + 152) = 16.848 TL olarak ele geçen maaş olur.
Aynı örnek, sosyal yardımlarla hesaplandığında:
Günlük yemek yardımı: 150 TL x 22 iş günü = 3.300 TL
Günlük yol yardımı: 100 x 22 iş günü = 2.200 TL
Prim = 2.500 TL
Brüt maaş + prim = 22.500 TL
Net maaş = 18.954 TL
Çalışanın eline geçen maaş = 18.954 + 3.300 + 2.200 = 24.450 TL
Asgari ücret her yıl nasıl belirlenir?
Asgari ücret her sene işçinin, işverenin ve devletin temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Komisyonunun toplanmasıyla incelenen enflasyon ve ekonomik koşullar dahil tüm koşullar sonrasında belirlenir.
Yemek ve yol yardımı asgari ücrete dahil midir?
Hayır asgari ücret yalnızca brüt sabit maaşı ifade eder. Prim, ikramiye, sosyal yardımlar dahil değildir.
Asgari ücretli işçi kıdem ve ihbar tazminatı alabilir mi?
Evet, asgari ücretli bir çalışan kıdem ve ihbar tazminatı alabilir.